Abstrakt
Kaplica Matki Bożej Bolesnej, Smętnej Dobrodziejki Krakowa, jest miejscem szczególnym ze względu na jej historię i kult cudownego, koronowanego obrazu Matki Bożej Bolesnej. Cały jej wystrój – ołtarz w prezbiterium, polichromia, witraże – wołają jednym głosem czci dla Męki Chrystusa i jego współcierpiącej Matki. Przesłanie to, mające swe zakorzenienie w Biblii i tradycji franciszkańskiej, ujawnia nam tajemnice Chrystusa, szczególnie Chrystusa cierpiącego i ukrzyżowanego. W to misterium passionis Christi włączona jest Jego Matka, Maryja czczona jako Smętna Dobrodziejka Krakowa. W tym też przesłaniu ukazuje się jako dzieło spójne i bardzo czytelne.
Bibliografia
Acta Conv. Cracoviensis Ord. Fr. Min. S. Francisci Conventualium ab anno 1989 [ad annum 2005], AFK, syg. AK-III-61.
Acta Conv. Cracoviensis Ord. Min. S. Francisci Conventualium ab anno 1888 [do 1947], AFK, syg. AK-III-33.
Anzulewicz Piotr, Franciszkański symbol TAU, [w:] tenże, H.H. Lipiński, Ewangelia rozświetlała jego życie, Gdańsk 1998, s. 165–203.
Barcik J. Symeon, Bractwo Matki Bożej Bolesnej przy bazylice oo. Franciszkanów w Krakowie, „W nurcie franciszkańskim”, 8:1999, s. 297–300.
Biernacka Maria, Niziński Piotr 1858-1919, (hasło osobowe w:) Słownik Artystów Polskich, t. VI, Warszawa 1998, s. 94–98.
Commodi Commodi, Maryja w tradycji franciszkańskiej, przekład Henryk Suski, Kraków 2021.
Dobrzeniecki Tadeusz, Gotycki obraz z kościoła Augustianów w Warszawie [w:] Muzeum i twórca. Studia z Historii Sztuki, Red. K. Michałowski, Warszawa 1969, s. 246–249.
Dusik-Krupa Ewa, Znane dzieło nieznanego autora. Obraz Matki Boskiej Bolesnej „Smętnej Dobrodziejki Krakowa”, [w:] Autor i jego dzieło, red. A. Laskowska i M. Sas, Warszawa 2014, s. 153–167.
Eliasz-Radzikowski Walery, Kraków, Kraków 1902.
Erectio Confraternitatis Septem Dolorum B.M. V. [w:] Acta Conventus Cracoviensis od roku 1888 do r. 1947, sygn. AFK, AK-III-33, s. 69.
Iammarrone Giovanni OFMConv, Duchowość Franciszkańska. Istota i podstawowe treści. Chrześcijańska propozycja życia na dziś, przekład Piotr Anzulewicz, Kraków 1988.
Janas Krzysztof, Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej przy Bazylice oo. Franciszkanów na przełomie XIX i XX wieku, praca magisterska, Kraków 1987, Archiwum UPJPII, PW-2283.
Jank Tomasz, Ikona Krzyża z San Damiano, Kraków 2002.
Kantak Kamil, Franciszkanie Polscy, t. 1, Kraków 1937.
Karta inwentarzowa WUOZ (AK-IV-25)
Karwacki Alojzy, Koronacya Cudownego Obrazu Matki Bożej Bolesnej w kościele oo. Franciszkanów w Krakowie dnia 20 września 1908 r., Kraków 1908.
Kronika [klasztoru oo. Franciszkanów w Krakowie 1892-1968], AFK, syg. AK-III a-1.
Krupa L. Andrzej, Św. Franciszek z Asyżu a Maryja Matka Boga, „Ateneum Kapłańskie” 69:1977, t. 88, z. 1(408), s. 93–107.
Leszczyńska Urszula, Matejko Stefan Witold 1871-1933 (hasło osobowe w:) Słownik Artystów Polskich, t. V, Warszawa 1993, s. 440–441.
Mandylion, (hasło w:) Encyklopedia katolicka, t. 11, Lublin 2006, k. 1135-1137.
Muczkowski Józef, Kościół św. Franciszka w Krakowie (Biblioteka Krakowska XIX), Kraków 1901.
Napiórkowski Stanisław Celestyn, Mariologia franciszkańska, Niepokalanów 2004.
Niezgoda Cecylian, Dziedzictwo eucharystyczne franciszkanów krakowskich od XIII do XV wieku, „Analecta Cracoviensia 20:1988, s. 221-240.
Niziński Piotr (nekrolog), „Czas”, rok 1919 nr 292, s. 3.
Omaechewarria Ignacio, Krzyż. Męka, [w:] Leksykon duchowości franciszkańskiej. Wydanie polskie, przekłady i opracowania zbiorowe, Kraków - Warszawa 2006, kol. 693-702.
Pencakowski Paweł, Kaplica Matki Boskiej Bolesnej przy kościele oo. Franciszkanów w Krakowie. Wstępne rozpoznanie problematyki historyczno-artystycznej [w:] Sprawozdanie z przebiegu prac konserwatorskich przy polichromii Piotra Nizińskiego z 1897 r. w kaplicy matki Boskiej Bolesnej w bazylice oo. Franciszkanów w Krakowie, AFK, syg. AK-V f-13, s. 1–32.
Pencakowski Paweł, Malowidła ścienne w kaplicy Matki Boskiej Bolesnej oraz w dwóch wyodrębnionych przęsłach „za kratą” w zespole krużganków krakowskich, [w:] Studia z dziejów kościoła Franciszkanów w Krakowie, pod red. Z. Klisia, Kraków 2006, s. 131–164.
Pielas-Witkowska Magdalena, Matka Boska Bolesna, Kraków 2000.
Pompei Alfonso, Maryja. Matka Boża, [w:] Leksykon duchowości franciszkańskiej. Wydanie polskie, przekłady i opracowania zbiorowe, Kraków - Warszawa 2006, kol. 767–782.
Prośba do Najprzewielebniejszej Kapituły św. Piotra na Watykanie o zezwolenie na koronację obrazu Matki Bożej Bolesnej, AFK, AK-XII-3
Pruszcz Piotr Hiacynt, Klejnoty Stołecznego Miasta Krakowa albo Kościoły, i co w nich jest widzenia godnego i znacznego przez Piotra Hiacynta Pruszcza, krótko opisane. wyd. Kazimierz Józef Turowski, Kraków 1861.
Pruszcz Piotr Hiacynt, Kleynoty Stołecznego Miasta Krakowa albo Kościoły, y co w nich jest widzenia godnego y znacznego przez Piotra Hiacentha Pruszcza, krótko opisane. Powtórnie zaś z pilnością przejrzane, y do druku z additamentem nowych Kościołów y relikwii S. podane za pozwoleniem Zwierzchności Duchowey roku Pańskiego 1745, Kraków 1745.
Pruszcz Piotr Hiacynt, Stołecznego Miasta Krakowa Kościoły et Kleynoty, co w nich jest widzenia godnego y zacnego. Do tego przydane jest Opisanie Świętych Bożych w Krakowie leżących, Królów polskich, y Biskupów krakowskich. Teraz nowo zebrane y do druku podane. Kraków 1647.
Rosenbaiger K. Samuel, Dzieje kościoła oo. Franciszkanów w Krakowie w wiekach średnich, Kraków 1933.
Solarz Franciszek, Historia obrazu i kaplicy Matki Bożej Bolesnej „Smętnej Dobrodziejki Krakowa” w datach, „W nurcie franciszkańskim”, 17: 2008, s. 189–195.
Vorreux Damien, TAU, [w:] Leksykon duchowości franciszkańskiej. Wydanie polskie, przekłady i opracowania zbiorowe, Kraków - Warszawa 2006, kol. 1815-1822.
Walicki Michał, Malarstwo Polskie XV wieku, Warszawa 1938.
Weber Bożena, Płacząca pani Krakowa, „Źródło” 37/872 (14 IX 2008), s. 14.
Wegner Helena, Bolesna Matka Boża. Ikonografia, [w:] Encyklopedia Katolicka, t. 2, Lublin 1989, k. 758-760.
Zwiercan Antoni, Bractwo Męki Pańskiej w Krakowie (1595-1795), „Prawo Kanoniczne”, 1983, t. 26, nr 1–2, s. 89–90, 94–96.
Zyzak Wojciech, Eucharystyczno-maryjny wymiar duchowości kaplicy Matki Bożej, [w:] okój i dobro: Klasztor Franciszkanów w Krakowie, Wydawnictwo Naukowe UP JPII 2011, s. 9–24.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Prawa autorskie (c) 2024 Franciszek Solarz