Abstrakt
Sytuacja franciszkańskiej Kustodii Ziemi Świętej w pierwszej poł. XVIII w. była dobra, ale wymagała ciągłej czujności. Pomimo wielu przeciwności ze strony władz tureckich czy prawosławnych nie utracono żadnego miejsca świętego. Po wieloletnich staraniach uzyskano zgodę na renowację świątyni Grobu Pańskiego. Do ważnych osiągnięć należało także potwierdzenie wyłącznego prawa zakonu franciszkańskiego do miejsca Narodzenia Chrystusa w Betlejem. W związku z tym w 1717 r. w grocie betlejemskiej pod ołtarzem Narodzenia przytwierdzono do marmurowej posadzki srebrną gwiazdę z napisem: Hic de Virgine Maria Jesus natus est. Do znaczących osiągnięć braci mniejszych można zaliczyć jeszcze renowację dachu kościoła NMP w dolinie Cedronu (1721).
Bibliografia
Źródła rękopiśmienne
Golichowski N., Palestyna, czyli pokłosie zebrane z różnych autorów i własne spostrzeżenia, rkps w Archiwum Prowincji OO. Bernardynów w Krakowie, RGP-k-93, t. 1.
Tenże, Palestyna, czyli pokłosie zebrane z rożnych autorow i własne spostrzeżenia, rkps w Archiwum Prowincji OO. Bernardynów w w Krakowie, RGP-k-94, t. 2.
Lisowski H., Krótkie opisanie niektórych miejsc świętych w Palestynie albo Ziemi Świętej, Bibl. Czart., rkps 3554.
Źródła drukowane
Acta S. Congregationis de Propaganda Fide pro Terra Santa, t. 1: 1622–1720, wyd. L. Lemmens, Quarracchi 1921.
Acta S. Congregationis de Propaganda Fide pro Terra Santa, t. 2: 1721–1847, wyd. L. Lemmens, Quarracchi 1922.
Atti del Rev.mo Padre Lorenzo Cozza, Custode di Terra Santa, t. 1: 1709–1715, wyd. E. Castel-lani, Quarracchi 1924.
Chmielowski J. B., Nowe Ateny albo Akademia wszelkiej sciencyi pełna, t. 2, Lwów 1746.
Grigorovitch-Barski V., Pérégrinations (1723–1747), tłum. z jęz. rus. M. Odaysky, Genève 2019.
Horn E., Ichnographiae Monumentorum Terrae Sanctae (1724–1744), wyd. 2: E. Hoade (tekst łac. i tłum. ang.), B. Bagatti (wstęp i przypisy), Jerusalem 1962.
Solik J. C., Fasciculus Myrrhae in campis Palastinae collectus: seu Sacrorum Locorum ibidem existentium (prout nunc sunt) brevi methodo descriptio, Brno 1716. Wgląd online: https://books.google.pl/books?id=ddRdAAAAcAAJ&pg=PP15&dq=Joanne+Cantio+Solik&hl=pl&sa=X&ved=2ahUKEwjX8qb2vOb2AhXySoKHX1rDKQQ6AF6BAgJEAI#v=onepage&q=Joanne%20Cantio%20Solik&f=false [dostęp 27.03.2022].
Wolski T. S., Sławna pielgrzymka do Jerozolimy ciągnąca się przez trzy znamienitsze części świata, wstęp i oprac. M. Chachaj, B. Rok, tłum. z jęz. łac. K. Gara, Kraków 2021.
Opracowania
Aracil A., El Sepulcro de la Virgen y los Franciscanos, Jerusalem 1928.
Bagatti B., Il Santuario della Visitazione ad Ain Karim (Montana Judeae): Esplorazione Archeologica e Ripristino, Gerusalemme 1948.
Tenże, Gli scavi di Nazaret, t. 2: dal secolo XII ad oggi, Jerusalem 1984.
Baldi D., W Ojczyźnie Chrystusa: przewodnik po Ziemi Świętej, tłum. z jęz. wł. A. Kowalski, Kraków 1982.
Baldi P., La questione dei Luoghi Santi in generale, Torino 1919.
Tenże, La questione dei Luoghi Santi in particolare, Torino 1919.
Brlek M., I Francescani a Nazaret ed il santuario della Annunciazione, „Frate Francesco”, nr 1 (1970), s. 112–124.
Tenże, La Chiesa di S. Salvatore: storia e arte, Gerusalemme 1986.
Catalogo dei Firmani ed altri documenti legali emanati in lingua araba e turca concernenti i Santuari le proprietà e diritti della Custodia di Terra Santa conservati nell’ Archivo della stessa Custodia in Gerusalemme, oprac. E. Castellani, Jerusalem 1922.
Golichowski N., Ziemia Święta. Przewodnik po Palestynie, Lwów 1896.Governanti G., I Francescani in Acri, Gerusalemme 1958.
Klimas N. S., Monte Sion Francescano: L’ospizio dei Pellegrini e il Santuario del Cenacolo fra il XV-XVI Secolo, „Frate Francesco”, nr 2 (2013), s. 373–424.
Tenże, I Francescani a Nazaret 1620–1954, „Collectanea Francescana”, nr 3–4 (2020), s. 497–525.
Lemmens L., Collectanea Terrae Sanctae ex Archivo Hierosolymitano deprompta, wyd. G. Golubovich, Quarracchi 1933.
Lenczewski O., Sytuacja Kustodii Ziemi Świętej w II poł. XVII w., „Nasza Przeszłość”, t. 133 (2020), s. 5–27.
Petrozzi M. T., Ain Karim, Jerusalem 1971.
Talatinian B., Santuari di Terra Santa in Possesso dei Francescani, Jerusalem 2002.
Żal-Kędzior A., Obraz Ziemi Świętej w polskim piśmiennictwie geograficznym i podróżniczym osiemnastego wieku, Toruń 2010.

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Prawa autorskie (c) 2023 Studia Franciszkańskie